Czym jest zmiana klimatu?
Działalność człowieka stopniowo wpływa na klimat Ziemi, ponieważ prowadzi do powstania ogromnych ilości gazów cieplarnianych, oprócz tych, które naturalnie występują w atmosferze.
Te dodatkowe gazy cieplarniane pochodzą głównie ze spalania paliw kopalnych w celu produkcji energii, a także z innych rodzajów działalności, takich jak wycinanie lasów deszczowych, rolnictwo, hodowla zwierząt i wyrób chemikaliów. Gazem cieplarnianym najczęściej wytwarzanym w wyniku działalności człowieka jest dwutlenek węgla (CO2).
Te dodatkowe gazy zwiększają efekt cieplarniany w atmosferze naszej planety, co sprawia, że temperatura na Ziemi rośnie w niespotykanym dotąd tempie, a klimat ulega istotnym zmianom.
Zobacz również:
- Przyczyny zmian klimatu (Działania UE w dziedzinie klimatu)
- Przyczyny zmian klimatu (Nasza planeta, nasza przyszłość)
Obecna sytuacja
Spowodowaliśmy już ocieplenie naszej planety o ponad 1°C w porównaniu z poziomem notowanym przed erą przemysłową.
Naukowcy uczestniczący w Międzyrządowym Zespole ds. Zmian Klimatu (IPCC) ostrzegają, że globalne ocieplenie o 1,5°C wywoła poważne i wręcz nieodwracalne skutki dla naszego środowiska i społeczeństw.
Im bardziej zakłócamy klimat, tym większe stwarzamy ryzyko dla ludzi i środowiska naturalnego.
Zobacz również:
- Temperatura na świecie i w Europie (Europejska Agencja Środowiska)
- Stan klimatu w Europie, 2019 r. (usługa programu Copernicus w zakresie zmiany klimatu)
- Sprawozdanie specjalne na temat skutków globalnego ocieplenia o 1,5°C (Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu)
Jakie są skutki zmiany klimatu?
Skutki zmiany klimatu są już odczuwalne na całym świecie. Według prognoz w nadchodzących dziesięcioleciach będą coraz częstsze i bardziej intensywne.
Brak działań wobec zmiany klimatu spowoduje, że jeszcze za życia naszych dzieci w UE mogą wystąpić następujące sytuacje:
- 400 tys. przedwczesnych zgonów rocznie z powodu zanieczyszczenia powietrza
- 90 tys. zgonów rocznie na skutek fal upałów
- 40 proc. mniej dostępnej wody w południowych regionach UE
- 2,2 mln osób rocznie dotkniętych zalewaniem obszarów przybrzeżnych
- 190 mld euro strat gospodarczych rocznie.
Zmiany klimatu są w stanie przeobrazić całą naszą planetę, wpływając na zasoby żywności i wody oraz zdrowie ludzi. Choć wszyscy jesteśmy zagrożeni, skutki zmiany klimatu uderzają bardziej w ubogie i słabsze społeczności.
Im większe są problemy, tym trudniejsze i droższe będzie ich rozwiązanie, dlatego najlepszym wyjściem jest jak najszybsze podjęcie działań przeciwko zmianie klimatu.
Zobacz również:
- Skutki zmian klimatu (Działania UE w dziedzinie klimatu)
- Skutki zmian klimatu (Nasza planeta, nasza przyszłość)
- Oddziaływanie zmian klimatu (Europejska Agencja Środowiska)
Działania UE w dziedzinie zmiany klimatu
UE od dawna jest światowym liderem w walce ze zmianą klimatu.
Nasze wysiłki znajdują wyraz w ambitnych strategiach politycznych realizowanych w UE oraz ścisłej współpracy z partnerami międzynarodowymi.
Jesteśmy już na dobrej drodze do osiągnięcia naszego celu w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych do 2020 r. Przedstawiliśmy też plan dalszego ograniczenia emisji o co najmniej 55 proc. do 2030 r.
Do 2050 r. Europa chce stać się pierwszym neutralnym dla klimatu kontynentem. Oznacza to, że musimy (na ile to możliwe) maksymalnie ograniczyć emisję gazów cieplarnianych i zwiększyć ich pochłanianie z atmosfery, aby osiągnąć zerową emisję netto.
Cel ten jest elementem Europejskiego Zielonego Ładu: ambitnego pakietu środków ograniczających emisję gazów cieplarnianych do zerowego poziomu netto przy jednoczesnym zapewnieniu sprawiedliwego, zdrowego i prosperującego społeczeństwa dla przyszłych pokoleń.
Oprócz redukcji emisji musimy też dostosować się do zmian zachodzących obecnie i w przyszłości. UE pomaga zwiększyć gotowość i zdolność do reagowania na skutki zmiany klimatu na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym.
UE współpracuje z innymi państwami i regionami w realizacji światowych działań w dziedzinie klimatu oraz wspiera wysiłki krajów partnerskich, zwłaszcza tych najbardziej narażonych.
UE dokłada też starań, aby odbudowa po kryzysie związanym z pandemią koronawirusa szła w parze z transformacją w kierunku bardziej ekologicznej, cyfrowej i odpornej Europy.
Zobacz również:
- Działania UE w dziedzinie klimatu i zrównoważonego rozwoju
- Działania UE w dziedzinie klimatu i Europejski Zielony Ład(Działania UE w dziedzinie klimatu)
- 5 faktów na temat celu neutralności klimatycznej UE(Rada Europejska)
Jakie są korzyści z działań w dziedzinie klimatu?
Osiągnięcie neutralności klimatycznej jest pilnym wyzwaniem dla naszego społeczeństwa, a jednocześnie szansą na zapewnienie lepszej przyszłości dla nas wszystkich.
Działając na rzecz klimatu i środowiska, każdy z nas może pomóc zachować i chronić naszą planetę – obecnie i dla przyszłych pokoleń.
Z działań tych płyną też bezpośrednie korzyści dla społeczeństwa, takie jak:
- nowe ekologiczne miejsca pracy
- większa konkurencyjność
- wzrost gospodarczy
- czystsze powietrze i bardziej wydajne systemy miejskiego transportu publicznego
- nowe technologie, np. pojazdy hybrydowe zasilane z sieci, pojazdy elektryczne, energooszczędne domy i inne budynki wyposażone w inteligentne systemy ogrzewania i chłodzenia
- bezpieczne dostawy energii i innych zasobów naturalnych – dzięki czemu Europa będzie mniej zależna od importu.
Z badań wynika, że transformacja w kierunku ekologicznego i cyfrowego społeczeństwa jest możliwa do zrealizowania i osiągalna pod względem kosztów. Koszty zmian klimatycznych dla gospodarki i społeczeństwa będą znacznie wyższe niż obecnie ponoszone koszty łagodzenia zmian klimatu.
Co ja mogę zrobić?
Wszystkie grupy społeczne i sektory gospodarki będą odgrywać rolę w tym procesie – od sektora energetycznego po przemysł, transport, budownictwo, rolnictwo i leśnictwo. Większość potrzebnej wiedzy i wiele sprawdzonych rozwiązań już istnieje.
Duże znaczenie mają też nasze codzienne zachowania. Wiele zmian, jakich dokonamy, poprawi sposób, w jaki na co dzień żyjemy, poruszamy się, chłodzimy lub ogrzewamy nasze domy, wytwarzamy i konsumujemy.
Każdy może coś zrobić i liczy się każde działanie!