Συνεργασία σε θέματα που έχουν σημασία
Κατά τo αρχικό στάδιο, το σύμφωνο θα δώσει προτεραιότητα σε δράσεις που εστιάζουν σε τέσσερις τομείς από τους οποίους προκύπτουν αμέσως οφέλη όχι μόνο για το κλίμα και το περιβάλλον, αλλά και για την υγεία και την ευημερία των πολιτών: πράσινοι χώροι, πράσινη κινητικότητα, πράσινα κτίρια και πράσινες θέσεις εργασίας.
Το σύμφωνο έχει ανοιχτή εντολή και το πεδίο εφαρμογής του θα εξελίσσεται ανάλογα με τις ανάγκες και τη συμβολή των ατόμων και των οργανώσεων που συμμετέχουν σε αυτό.
Δράση της ΕΕ για το κλίμα και τη βιωσιμότητα
Η ΕΕ αναλαμβάνει δράση σε πολλά μέτωπα καταρτίζοντας νομοθεσία, πολιτικές και προγράμματα. Δείτε παρακάτω μερικά παραδείγματα.
Δράση για το κλίμα
Στόχος της ΕΕ είναι να γίνει κλιματικά ουδέτερη έως το 2050 – μια οικονομία με μηδενικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Ο στόχος αυτός αποτελεί τον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και συνάδει με τη δέσμευση της ΕΕ για παγκόσμια δράση για το κλίμα στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού. Επιπλέον, έχουμε προτείνει έναν ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα προκειμένου να μετατραπεί αυτή η πολιτική δέσμευση σε νομική υποχρέωση.
Για να μπορέσουμε να επιτύχουμε αυτόν τον φιλόδοξο στόχο, προτείνουμε επίσης να τεθούν υψηλότεροι στόχοι για το κλίμα και την ενέργεια για το 2030. Στο πλαίσιο του σχεδίου κλιματικών στόχων για το 2030, θα μειώσουμε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 55 % σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.
Κύρια νομοθεσία και πολιτικές της ΕΕ για το κλίμα:
- Σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ της ΕΕ) για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής, τη βιομηχανία και τις πτήσεις εντός της ΕΕ
- Εθνικοί στόχοι για τομείς εκτός της εμπορίας εκπομπών, όπως οι μεταφορές, τα κτίρια και η γεωργία
- Εξασφαλισμένη συμβολή των δασών και των χερσαίων εκτάσεων στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής
- Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τις μεταφορές, π.χ., μέσω προτύπων όσον αφορά τις εκπομπές CO2 για τα οχήματα
- Ενίσχυση των πολιτικών των χωρών της ΕΕ για την ενέργεια και το κλίμα όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τη διακυβέρνηση
- Προώθηση καινοτόμων τεχνολογιών χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα
- Σταδιακή μείωση των φθοριούχων αερίων του θερμοκηπίου από την υπερθέρμανση του πλανήτη
- Προστασία της στιβάδας του όζοντος
- Προσαρμογή στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής
- Χρηματοδότηση της δράσης για το κλίμα
Συνεργαζόμαστε στενά με άλλες χώρες και περιφέρειες για την επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού και είμαστε κορυφαίος χορηγός διεθνούς χρηματοδότησης για το κλίμα με σκοπό τη στήριξη των αναπτυσσόμενων χωρών στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή.
Βλέπε επίσης:
Βιοποικιλότητα
Είναι καιρός να αποκαταστήσουμε τη σχέση μας με τη φύση. Το απαιτούν η κλιματική αλλαγή, η απώλεια βιοποικιλότητας και η εξάπλωση καταστροφικών πανδημιών.
Η στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα θα θέσει την Ευρώπη σε τροχιά οικολογικής ανάκαμψης μέχρι το 2030:
- Αποδέσμευση 20 δισ. ευρώ τον χρόνο για τη βιοποικιλότητα, μέσω διαφόρων πηγών, μεταξύ των οποίων, ταμεία της ΕΕ και πηγές εθνικής και ιδιωτικής χρηματοδότησης.
- Καθορισμός προστατευόμενων περιοχών που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 30 % της ξηράς και το 30 % της θάλασσας στην Ευρώπη
- Αποκατάσταση υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων σε ολόκληρη την Ευρώπη
- Φύτευση 3 δισεκατομμυρίων δέντρων έως το 2030
- Μείωση της χρήσης και των επιβλαβών επιπτώσεων των φυτοφαρμάκων κατά 50 % έως το 2030
- Αναγνώριση της ΕΕ ως παγκόσμιου ηγέτη στην αντιμετώπιση της παγκόσμιας κρίσης βιοποικιλότητας.
Βλέπε επίσης:
- Δράση της ΕΕ για το περιβάλλον
- Natura 2000
- Πρόγραμμα LIFE
- Πράσινη εβδομάδα ΕΕ
- Κέντρο γνώσεων για τη βιοποικιλότητα
- Κυψέλη πληροφοριών της ΕΕ για τους επικονιαστές
- EU4Ocean
Βιώσιμα συστήματα τροφίμων
Η στρατηγική της ΕΕ Από το αγρόκτημα στο πιάτο θα διασφαλίσει την πρόσβαση των Ευρωπαίων σε υγιεινά, οικονομικά προσιτά και βιώσιμα τρόφιμα:
- Προστασία του περιβάλλοντος και διατήρηση της βιοποικιλότητας
- Μείωση της χρήσης χημικών και επικίνδυνων φυτοφαρμάκων κατά 50 % έως το 2030
- Αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής
- Εξασφάλιση δίκαιης οικονομικής απόδοσης στην αλυσίδα εφοδιασμού
- Αύξηση της βιολογικής γεωργίας στο 25 % της συνολικής γεωργικής γης έως το 2030
Βλέπε επίσης:
- Δράση της ΕΕ για τα τρόφιμα, τη γεωργία και την αλιεία
- Πλατφόρμα της ΕΕ για την απώλεια και τη σπατάλη τροφίμων
- Βιολογική γεωργία
- Ευρωπαϊκό δίκτυο για την αγροτική ανάπτυξη
- Πλατφόρμα BlueInvest
- Αποστολή «Ορίζων Ευρώπη» για την υγεία του εδάφους και των τροφίμων
Καθαρή ενέργεια
Η απανθρακοποίηση του ενεργειακού συστήματος της ΕΕ είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των κλιματικών στόχων μας.
Οι κύριες αρχές μας είναι οι εξής:
- Προτεραιότητα στην ενεργειακή απόδοση και ανάπτυξη ενός τομέα ηλεκτρικής ενέργειας που θα βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
- Ασφαλής και οικονομικά προσιτός ενεργειακός εφοδιασμός της ΕΕ
- Μία πλήρως ενοποιημένη, διασυνδεδεμένη και ψηφιοποιημένη ενεργειακή αγοράς της ΕΕ
Οι στρατηγικές της ΕΕ για την ενοποίηση του ενεργειακού συστήματος και για το υδρογόνο θα ανοίξουν τον δρόμο για έναν αποδοτικότερο και περισσότερο διασυνδεδεμένο ενεργειακό τομέα, με διττό στόχο ένα καθαρότερο πλανήτη και μια ισχυρότερη οικονομία.
Αυτό είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας της Ευρώπης έως το 2050, δεδομένου ότι το ενεργειακό σύστημα αντιπροσωπεύει το 75 % των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Βλέπε επίσης:
- Δράση της ΕΕ για την ενέργεια
- Ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την ενεργειακή απόδοση (E3P)
- Σύμφωνο των δημάρχων για το κλίμα και την ενέργεια
- Παρατηρητήριο ενεργειακής φτώχειας
- Καθαρή ενέργεια για τα νησιά της ΕΕ
- Φόρουμ για επενδύσεις σε βιώσιμη ενέργεια
- Φόρουμ πολιτών για την ενέργεια
- Ενεργειακές κοινότητες
Βιώσιμη βιομηχανία
Η επίτευξη των κλιματικών και περιβαλλοντικών στόχων μας προϋποθέτει μια βιομηχανική πολιτική βασισμένη στην κυκλική οικονομία.
Η βιομηχανική στρατηγική της Ευρώπης θα στηρίξει τον πράσινο μετασχηματισμό με τους εξής τρόπους:
- Τόνωση της ανάπτυξης νέων αγορών για κλιματικά ουδέτερα και κυκλικά προϊόντα
- Εκσυγχρονισμός και αξιοποίηση των εγχώριων και παγκόσμιων ευκαιριών για τη διασφάλιση της προόδου και της μελλοντικής ευημερίας μας
- Απαλλαγή των ενεργοβόρων βιομηχανιών, π.χ. χάλυβας και τσιμέντο, από τις ανθρακούχες εκπομπές
Το σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία θα παρουσιάσει μια πολιτική «βιώσιμων προϊόντων» ώστε να δοθεί προτεραιότητα στη μείωση και στην επαναχρησιμοποίηση υλικών πριν από την ανακύκλωσή τους. Θα καθοριστούν ελάχιστες απαιτήσεις για την πρόληψη της διάθεσης προϊόντων επιβλαβών για το περιβάλλον στην αγορά της ΕΕ. Θα αντιμετωπιστούν οι ψευδείς οικολογικοί ισχυρισμοί.
Οι προσπάθειες θα επικεντρωθούν σε τομείς έντασης πόρων, όπως οι τομείς των κλωστοϋφαντουργικών, των ηλεκτρονικών ειδών και των πλαστικών και ο κατασκευαστικός τομέας.
Βλέπε επίσης:
- Οικολογικό σήμα της ΕΕ
- Ενεργειακό σήμα και οικολογικός σχεδιασμός
- Πλατφόρμα ενδιαφερομένων για την κυκλική οικονομία
- Συμμαχία για την ανακύκλωση των πλαστικών
- Πρωτοβουλία για την τεκμηρίωση οικολογικών ισχυρισμών
- Ευρωπαϊκά επιχειρηματικά βραβεία για το περιβάλλον
- Σύστημα οικολογικής διαχείρισης και οικολογικού ελέγχου της ΕΕ (EMAS)
- Ευρωπαϊκό κέντρο γνώσεων για την αποδοτική χρήση των πόρων
Κατασκευή και ανακαίνιση κτιρίων
Τα κτίρια αντιπροσωπεύουν περίπου το 40 % της κατανάλωσης ενέργειας στην Ευρώπη, αλλά μόνο το 1 % των κτιρίων υποβάλλονται σε ενεργειακά αποδοτική ανακαίνιση κάθε χρόνο. Επιπλέον, για την κατασκευή, τη χρήση και την ανακαίνιση των κτιρίων απαιτούνται σημαντικές ποσότητες ενέργειας και πόρων, όπως άμμος, χαλίκι και σκυρόδεμα.
Το κύμα ανακαινίσεων θα διπλασιάσει τα ετήσια ποσοστά ενεργειακής ανακαίνισης την επόμενη δεκαετία με τους εξής στόχους:
- Βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων που ζουν και χρησιμοποιούν τα κτίρια
- Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου
- Δημιουργία έως και 160 000 επιπλέον πράσινων θέσεων εργασίας στον κατασκευαστικό τομέα
Δεδομένου ότι σχεδόν 34 εκατομμύρια Ευρωπαίοι δεν έχουν τη δυνατότητα να διατηρούν το σπίτι τους επαρκώς ζεστό, η ανακαίνιση είναι επίσης μια σημαντική απάντηση στην ενεργειακή φτώχεια. Μπορεί να συμβάλει στην υγεία και την ευημερία των ευάλωτων ατόμων, μειώνοντας παράλληλα τους λογαριασμούς ενέργειάς τους.
Βλέπε επίσης:
- Ενεργειακά αποδοτικά κτίρια
- Παρατηρητήριο του κτιριακού αποθέματος της ΕΕ
- Το νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους
- Έξυπνη χρηματοδότηση για έξυπνα κτίρια
- Level(s)
Βιώσιμη κινητικότητα
Οι μεταφορές αντιπροσωπεύουν το ένα τέταρτο των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της Ένωσης, και ο αριθμός αυτός συνεχίζει να αυξάνεται.
Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία έχει θέσει ως στόχο τη μείωση κατά 90 % αυτών των εκπομπών έως το 2050:
- Επέκταση της εμπορίας εκπομπών και στον ναυτιλιακό τομέα
- Μείωση των δωρεάν δικαιωμάτων για τις αεροπορικές εταιρείες στο πλαίσιο των κανόνων εμπορίας εκπομπών
- Εγκατάσταση, μέχρι το 2025, 1 εκατομμυρίου δημόσιων σταθμών επαναφόρτισης και ανεφοδιασμού για τα 13 εκατομμύρια οχήματα μηδενικών και χαμηλών εκπομπών που αναμένεται ότι θα κυκλοφορούν τότε στους ευρωπαϊκούς δρόμους
- Αυξημένη χρήση των σιδηροδρομικών και εσωτερικών πλωτών εμπορευματικών μεταφορών
- Ανακήρυξη του 2021 ως Ευρωπαϊκού Έτους Σιδηροδρόμων με σκοπό τη στήριξη του σιδηροδρόμου ως βιώσιμου, καινοτόμου και ασφαλούς μεταφορικού μέσου
- Μείωση κατά 10 % των εκπομπών αεροπορικών μεταφορών μέσω του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού με μηδενικό κόστος για τους καταναλωτές και τις εταιρείες
Βλέπε επίσης:
- Δράση της ΕΕ για καθαρές μεταφορές και τις αστικές μεταφορές
- CIVITAS
- Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας
- Εργαλείο οικολογικής οδήγησης
- Πλατφόρμα Clean Bus Europe (καθαρά λεωφορεία)
- Ρυθμίσεις για την πρόσβαση στα αστικά κέντρα
- Σύστημα παρακολούθησης της καινοτομίας και της έρευνας στον τομέα των μεταφορών
Εξάλειψη της ρύπανσης
Η ρύπανση βλάπτει την υγεία μας και το περιβάλλον μας. Είναι η σημαντικότερη περιβαλλοντική αιτία πολλών ψυχικών και σωματικών ασθενειών και πρόωρων θανάτων, ιδίως μεταξύ παιδιών, ατόμων με ορισμένες παθήσεις και ηλικιωμένων.
Εκτός του ότι βλάπτει την υγεία των ανθρώπων, η ρύπανση είναι ένας από τους κύριους λόγους απώλειας της βιοποικιλότητας. Μειώνει την ικανότητα των οικοσυστημάτων να πραγματοποιούν λειτουργίες όπως η δέσμευση του διοξειδίου του άνθρακα και η απορρύπανση.
- Το σχέδιο δράσης μηδενικής ρύπανσης για τον αέρα, τα ύδατα και το έδαφος θα αποτρέψει και θα αντιμετωπίσει καλύτερα τη ρύπανση από τα καταναλωτικά προϊόντα, και θα ενσωματώσει τη φιλοδοξία μηδενικής ρύπανσης σε όλους τους τομείς πολιτικής
- Η στρατηγική για το μεθάνιο αποσκοπεί στην κάμψη της ανοδικής πορείας της θερμοκρασίας έως το 2050, στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και στην ενίσχυση της παγκόσμιας ηγετικής θέσης της ΕΕ στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
- Η στρατηγική για τις χημικές ουσίες με στόχο τη βιωσιμότητα θα βασιστεί στην προηγμένη νομοθεσία της Ευρώπης για τα χημικά προϊόντα με σκοπό την καλύτερη προστασία των πολιτών και του περιβάλλοντος και την προώθηση της καινοτομίας για ασφαλή και βιώσιμα χημικά προϊόντα.
Βλέπε επίσης:
Βιώσιμη χρηματοδότηση και επενδύσεις
Στόχος μας είναι να στηρίξουμε την επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας μέσω της διοχέτευσης ιδιωτικών επενδύσεων στη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη, ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή, αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων και δίκαιη οικονομία, συμπληρωματικά των δημόσιων επενδύσεων.
Ο χρηματοπιστωτικός τομέας μπορεί να βοηθήσει:
- στον αναπροσανατολισμό των επενδύσεων προς περισσότερο βιώσιμες τεχνολογίες και επιχειρήσεις
- στη χρηματοδότηση της ανάπτυξης με βιώσιμο, μακροπρόθεσμο τρόπο
- στη δημιουργία μιας κυκλικής οικονομίας χαμηλών εκπομπών και ανθεκτικής στην κλιματική αλλαγή
Εξετάζουμε επίσης τρόπους για την ενσωμάτωση της διάστασης της βιωσιμότητας στο πλαίσιο της δημοσιονομικής πολιτικής μας ώστε να κινητοποιηθούν χρηματοδοτικά κονδύλια με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Βλέπε επίσης:
- Επενδυτικό σχέδιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας
- Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων
- Πλατφόρμα για τη βιώσιμη χρηματοδότηση
- Ταξινόμηση της ΕΕ για βιώσιμες δραστηριότητες
- Πρότυπο ΕΕ για τα πράσινα ομόλογα
Δίκαιη μετάβαση
Η μετάβαση σε μια βιώσιμη και κλιματικά ουδέτερη οικονομία πρέπει να πραγματοποιηθεί με δίκαιο τρόπο, χωρίς να αφήνει κανέναν πίσω.
Ορισμένες περιοχές που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις εξορυκτικές βιομηχανίες και τη συναφή παραγωγή ενέργειας, καθώς και οι βιομηχανίες υψηλής έντασης άνθρακα θα πρέπει να αναδιαρθρώσουν και/ή να διαφοροποιήσουν την οικονομία τους, να διατηρήσουν την κοινωνική συνοχή και να επαν-εκπαιδεύσουν τους εργαζομένους που θα πληγούν από την αναδιάρθρωση καθώς και τους νέους προετοιμάζοντάς τους για μελλοντικές θέσεις εργασίας.
Για την αντιμετώπιση των συγκεκριμένων προκλήσεων σε αυτές τις περιφέρειες, η Επιτροπή θέσπισε έναν μηχανισμό δίκαιης μετάβασης ο οποίος παρέχει στοχευμένη στήριξη.
Βλέπε επίσης:
Πόλεις και περιφέρειες
Οι ευρωπαϊκές περιφέρειες θα βρίσκονται όλο και περισσότερο αντιμέτωπες με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Η ανάληψη δράσης σε πόλεις, κωμοπόλεις και αγροτικές περιοχές σε ολόκληρη την Ευρώπη είναι ουσιαστικής σημασίας για την πράσινη μετάβαση.
Βλέπε επίσης:
- Δράση της ΕΕ για την περιφερειακή και αστική ανάπτυξη
- Συνεργασία μεταξύ περιφερειών και χωρών
- Ευρωπαϊκή εβδομάδα περιφερειών και πόλεων
- Περιφερειακές επικοινωνιακές εκστρατείες
- Πόλεις και αστική ανάπτυξη
- Αστικό θεματολόγιο για την ΕΕ
- Living-in.eu
- Αποστολή «Ορίζων 2020»: Κλιματικά ουδέτερες και έξυπνες πόλεις
Έρευνα και καινοτομία
Η έρευνα και η καινοτομία διαδραματίζουν καίριο ρόλο στις προσπάθειές μας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Η έρευνα σε ενωσιακό και διεθνές επίπεδο έχουν αυξήσει σε μεγάλο βαθμό την κατανόηση των αιτίων της κλιματικής αλλαγής. Η σημερινή πιεστική πρόκληση είναι να διερευνηθούν και να προβλεφθούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και να δοθούν αποτελεσματικές απαντήσεις σε αυτήν.
Βλέπε επίσης:
- Στήριξη της ΕΕ στην έρευνα και την καινοτομία για τη δράση για το κλίμα
- Ορίζων 2020: Δράση για το περιβάλλον και το κλίμα
- Ορίζων Ευρώπη
- Copernicus - Τα μάτια της Ευρώπης στον πλανήτη
- Ευρωπαϊκή Πύλη Δεδομένων
Διεθνής δράση
Η ΕΕ αντιμετωπίζει τις παγκόσμιες προκλήσεις βιωσιμότητας με δράσεις στην Ευρώπη και συνεργασία με χώρες και περιφέρειες εκτός Ευρώπης.
Βλέπε επίσης: